Typologia Poziomek

Share on Facebook

faq1
Jakie s� rodzaje rower�w poziomych? Na jakie rodzaje je dzielimy? Co oznaczaj� tajemnicze nazwy i skr�ty? Czyli troch� wiedzy podstawowej z kt�r� warto si� zapozna�, zanim wejdziemy g��biej.

Typologia Poziom�w

Czyli jakie s� rodzaje rower�w poziomych

Rowery poziome dzieli si� na: jedno�ladowe (2 ko�a) i wielo�ladowe (tr�jko�owe i czteroko�owe), nie obudowane, z cz�ciow� zabudow� (owiewka z przodu i/lub szpic za fotelem) i z pe�n� obudow�. S� te� tandemy.

Rodzaje rower�w jedno�ladowych

Uk�ady rower�w tr�jko�owych

Rowery poziome, jedno�ladowe mog� by�:

z kr�tkim rozstawem osi: peda�y wysoko przed przednim ko�em (z angielska SWB: Short Wheel Base): bardzo wygodne, por�czne, maj� ma�y promie� skr�tu, wchodz� do windy, daj� si� przechowywa� w M2, kr�tko bardzo wygodne, wspaniale nadaj� si� do jazdy po mie�cie (Autor dobrze o tym wie bo w�a�nie takie rowery buduje), szale�cy na takich w�a�nie
uprawiaj� DH;

z d�ugim rozstawem osi: peda�y nisko, za przednim ko�em (z angielska LWB: Long Wheel Base): najdoskonalsze co mo�e by� na d�ugie trasy ale maj� du�y promie� skr�tu, trudno
si� tym manewruje w mie�cie, nie ma mowy o parkowaniu w mieszkaniu i wprowadzeniu tego do windy: taki rower ma po prostu powy�ej 2m rozstawu osi co daje d�ugo�� ca�kowit�
blisk� 3m.

ze �rednim rozstawem osi, co� po�redniego mi�dzy SWB i LWB: peda�y wysoko, tu� za lub nad przednim ko�em, fotel z regu�y troch� nad tylnym ko�em (z angielska CLWB: Compact
Long Wheel Base): du�o wygodniejsze (pono�), �atwiejsze na pewno do nauki i du�o bardziej por�czne ni� LWB ale ci�gle nie ta manewrowo�� co SWB;

Powy�szy podzia� normalnie wyst�puje jeszcze z liczbami wyznaczaj�cymi poszczeg�lne zakresy rozstawu osi, czyli SWB to rozstaw nie wi�cej ni� X mm, CLWB to mi�dzy X a Y mm
a LWB powy�ej Y mm. Ja tego podzia�u wg. linijki nie lubi� i nie stosuj�. Uwa�am, tak jak napisa�em, �e wszystko co ma peda�y przed przednim ko�em to SWB, nad - to CLWB a
za - LWB i tyle.

Jest to wynikiem wyst�powania rower�w typu Low Racer: czyli bardzo niskich rower�w wy�cigowych, kt�re to w�a�nie maj� peda�y przed przednim ko�em, a rowerzysta p�le�y
mi�dzy ko�ami z fotelem zamocowanym bardzo nisko nad ziemi� (20~25cm a nawet ni�ej). Daje to rower o d�ugo�ci oko�o 2.5m: niby CLWB, ale zasada nap�du jest SWB wi�c ja
uwa�am, �e jest to SWB a linijka ma ph (5.5)

Rowery tr�jko�owe mog� by� w uk�adzie:

z pojedynczym, nap�dzanym ko�em przednim i skr�tnym ty�em (peda�y s� przed przednim ko�em co� w stylu SWB): �wietny spos�b na glebni�cie wed�ug Autora;

pojedynczym ko�em przednim, skr�canym i nap�dem na dwa tylne (niekt�re LWB i CLWB): dla tych co si� wstydz� k�ek podporowych lub chc� wozi� bardzo du�o baga�u;

dwoma nap�dzanymi przednimi ko�ami i skr�canym ty�em (te� SWB) co Autor uwa�a za bzdur�, niemniej podaje z kronikarskiego obowi�zku;

z dwoma przednimi skr�canymi i pojedynczym tylnym nap�dzanym (te� co� a la SWB): i to wed�ug Autora jest te� ca�kiem odjazdowe.

Uk�ad kierowania:

g�rna kierownica: zamocowana klasycznie (z angielska ASS: Above Seat Steering lub czasem OSS): stawia si� mniejszy op�r aerodynamiczny, bo mo�e by� bardzo w�ska; drug� zalet� tego uk�adu, jest to, �e bardzo wygodnie si� tym manewruje mi�dzy samochodami; istnieje jednak du�e ryzyko zawadzania o ni� kolanami (co Autorowi si� zdarza�o
jak mia� tak� kierownic� w swoich dw�ch pierwszych prototypach). Czasem w rowerach CLWB oraz LWB, aby za bardzo nie pochyla� g��wki ramy a jednocze�nie dotrze� z kierownic�
do rowerzysty stosuje si� przegub Cardana mi�dzy sztyc� widelca a mostkiem.

dolna kierownica, zamocowan� pod fotelem, czyli podsiod�ow� (z angielska USS: Under Seat Steering): stawia si� troszk� wi�kszy op�r, bo jest si� szerszym, ale jest wygodniej
bo r�ce wisz� swobodnie w d�. Na pocz�tku jest to pikny spos�b na wywrotk� ale p�niej, jak si� cz�owiek przyzwyczai: poezja i Autor wie co pisz�, bo tak� ma. W przypadku
USS s� dwie mo�liwo�ci:

1. z kierowaniem bezpo�rednim, w kt�rym kierownica jest zamocowana bezpo�rednio do widelca powy�ej ramy (mo�na zastosowa� zwyk�� standardow� kierownic�), albo poni�ej
ramy (do stolika ��cz�cego oba golenie widelca); zaleta systemu: bardzo prosty w budowie, niezawodny i lekki; wady: siedzi si� bardzo, bardzo wysoko i blisko przedniego
ko�a, a i tak kierownica jest mocno z przodu wzgl�dem fotela, musi by� te� bardzo szeroka.

2. z kierowaniem po�rednim, w kt�rym kierownic� umieszcza si� w dowolnym wygodnym miejscu pod fotelem a nap�d przekazywany jest na widelec za pomoc� popychacza, linek
lub �a�cucha; zalety systemu: wi�kszy komfort bo kierownica jest bardziej z ty�u, fotel mo�na zamocowa� du�o ni�ej i dalej od ko�a; wady: ci�szy ni� kierowanie
bezpo�rednie, bardziej skomplikowane, wi�cej rzeczy mo�e si� zepsu�. Niemniej to jest to rozwi�zanie, kt�re Autor z powodzeniem stosuje ju� od 3 prototyp�w.

Niekt�re rowery tr�jko�owe i czteroko�owe s� skr�cane dwoma pionowymi dr��kami obracaj�cymi si� wok� poziomej osi prostopad�ej do osi roweru wystaj�cymi w g�r� po obu
stronach fotela (skr�ca si� tak jak czo�giem).

Albo jednym pionowym zamontowanym mi�dzy nogami i kiwaj�cym si� na boki.

Przeniesienie nap�du:

Nap�d mo�e by� przekazywany klasycznie na ty� (we wszystkich CLWB i LWB oraz w wi�kszo�ci SWB):

1. najcz�ciej pojedynczym �a�cuchem; zalety: prosty, lekki uk�ad, du�a �ywotno�� a�cucha, mo�na u�ywa� wszystkich prze�o�e�; wady: �a�cuch jest bardzo d�ugi, cz�sto
ma wiele za�ama� nie poprawiaj�cych sprawno�ci (w SWB) albo mocno si� ko�ysze gro��c spadni�ciem (w LWB i CLWB) przeto trzeba stosowa� dodatkowe rolki. Autor w�a�nie w
ten spos�b ma rozwi�zany nap�d w Nr5 i strach go ogarnia na my�l o wymianie �a�cucha o 250 ogniwach.
2. uk�ady z dwoma �a�cuchami te� si� trafiaj�: z przednim �a�cuchem po lewej stronie a tylnym klasycznie po prawej, 2 mo�liwo�ci: na przednim �a�cuchu podzespo�y od
tandemu (rzadkie i drogie), albo zwyk�e (powszechne i tanie ale za to si� wtedy peda�y wykr�caj�) a przede wszystkim trudno za�o�y� na lewy �a�cuch przerzutki (trzeba by
dorabia�); z dwoma �a�cuchami po prawej: wtedy trzeba mocno przerobi� przek�adnie po�redni� aby rozsun�� koronki �eby �a�cuchy si� nie obciera�y ale mo�na za�o�y� wi�cej
przerzutek i bardzo powi�kszy� liczb� bieg�w. Og�lnie wadami wszystkich uk�ad�w z dwoma �a�cuchami (niezale�nie jak poprowadzonymi) s� du�a masa nap�du i du�y koszt (wi�cej
�a�cucha, dodatkowy suport, koronki, wielotryb, czasem przerzutki), wi�cej problem�w z regulacj�, wi�cej problem�w z prostopad�o�ci� osi suport�w czyli i r�wnoleg�o�ci�
p�aszczyzn koronek i wielotrybu. Natomiast zalety: mo�na mie� du�o wi�cej bieg�w, lepsze prze�o�enie, �a�cuch jest mniej powyginany (na SWB).

lub na prz�d (nieliczne SWB: autor nie lubi takich, bo si� wyglebi� na takim, poza tym maj� du�y promie� skr�tu). Co do nap�du na prz�d w SWB to s� trzy mo�liwo�ci:

1. Przednie ko�o, wysi�gnik z peda�ami oraz fotel s� zwi�zane razem i skr�caj� si� wzgl�dem tylnego widelca wok� osi zamocowanej za fotelem. Zalet� konstrukcji jest to,
�e bardzo prosto jest amortyzowa� przednie ko�o (na wleczonym wahaczu jak ty�) oraz uk�ad nap�dowy jest bardzo prosty i kr�tki. Wady: boj� si�, �e mo�e to by� trudne do
wyprowadzenia z zakr�tu oraz na pewno nie jest to rower dla pocz�tkuj�cych (maj� wy��cznie kierownic� podsiod�ow� i skr�ca si� razem z przodem co nie u�atwia przyzwyczajenia
si� do roweru poziomego). Jest to bardzo rzadkie i prawie nie wyst�puje w przyrodzie.
2. Przednie ko�o i wysi�gnik z peda�ami s� zwi�zane razem i skr�caj� si� wzgl�dem fotela i tylnej cz�ci ramy z ko�em: co� jak rozbudowany rowerek dzieci�cy. Zalety:
mo�e te� by� z g�rn� kierownic� wi�c jest si� pro�ciej nauczy� na tym je�dzi�, ci�gle prosto amortyzowa� prz�d i poprowadzi� nap�d. Wady: jak si� zacznie mocno naciska�
na peda�y, to trudno ujecha� na wprost (nacisk na peda�y skr�ca ko�o), dosy� ograniczony promie� skr�tu (ze wzgl�du na komfort peda�owania).
3. Wysi�gnik z peda�ami oraz fotel s� na jednej ramie z tylnym ko�em a skr�ca si� tylko przednie ko�o przekaszaj�c �a�cuch. Zastosowanie: przede wszystkim bardzo niskie
maszyny wy�cigowe, kt�re w zasadzie je�d�� na wprost. Zalety: nie trzeba prowadzi� �a�cucha na ty� robi�c mu wiele za�ama� poch�aniaj�cych energi�, stosunkowo kr�tki �a�cuch.
Wady: strasznie du�y promie� skr�tu, �a�cuch pewnie te� si� szybciej zu�ywa, ograniczone zastosowanie tak nap�dzanego roweru.

Ilustracje

Jedno�lady:

Przeniesienie nap�du
Ty�		Prz�d
Spos�b kierowania
ASS (OSS)	USS		ASS (OSS)
Klasyczny SWB			bardzo ma�o jest takich rower�w, podaje tylko z kronikarskiego obowi�zku
	Raczej si� nie robi	Wyst�puj� bardzo rzadko

	Nie robi si�, bo niska kierownica zawadza�aby na zakr�tach.

Wielo�lady (tr�jko�owce) Co do tandem�w, to jest sporo mo�liwo�ci: poprzeczne, w kt�rych siedzi si� obok siebie, g��wnie tr�jko�owe i czteroko�owe; pod�u�ne w kt�rych siedzi si� jeden za drugim: kieruj�cy w uk�adzie SWB a pasa�er w stylu a la LWB, daje to strasznie d�ugi rower; pod�u�ne w kt�rych siedzi si� jeden za drugim: kieruj�cy w uk�adzie SWB a pasa�er plecami do kierunku jazdy, z peda�ami za tylnym ko�em: jest to kr�tkie i strasznie �miesznie wygl�da; zdarzaj� si� tandemy w kt�rych oboje jad�cych siedzi jeden za drugim jak na LWB, ale d�ugo�� takiego roweru przekracza wszelki zdrowy rozs�dek, wi�c Autor uwa�a je za poronione niemniej podaje z kronikarskiego obowi�zku.

« poprz.

Poziome.pl

Typologia Poziomych